- Hitte in de stad

Hitte in de stad.

Ongetwijfeld krijgen we de komende eeuw te maken met temperatuurstijgingen. Vooral in grote steden kan dat problemen voor het comfort en gezondheid opleveren. Iedereen zal op de hitte moeten inspelen en vooral ontwerpers beginnen al aan een hittebestendige gebouwde omgeving te werken. Dit kan bv. Met groen en zonnewering.

Bij grote hitte komt de gezondheid in gevaar en ook de productiviteit loopt terug als gevolg van hittestress, vooral wanneer het ook 's nachts niet meer voldoende afkoelt.

1. De toenemende isolatiegraad van gebouwen. De isolatie, die in de winter de koude buitensluit, kan ook in de zomer de warmte buitenhouden. Is de woning echter eenmaal opgewarmd, dan maakt diezelfde isolatie het moeilijker om de warmte tijdens een hittegolf weer af te staan. Met airco is dat eenvoudig op te lossen, maar het energie gebruik neemt daardoor toe en de omgevingswarmte buiten stijgt weer met enkele graden.
   
2. Doordat zware materialen in gevels, daken en bestrating overdag warmte opnemen en deze 's nachts weer afstaan, wordt het in stedelijk gebied 's nachts 7 tot 10°C warmer dan in buitengebied. (Hitte-eiland)
   

Wat kunnen we doen?

1. Groen en water.
   

Ons spiegelen aan mediterrane bouwstijlen en leefstijlen? Hun huidige bouwtrant met airco en veel beton overnemen lijkt geen goed idee. De buitentemperatuur zou alleen maar stijgen. Even kijken wat de Arabische volkeren deden ( Alhambra in Granada) met waterpartijen en overvloedige tuinen lijkt veel interessanter.

In de ruimtelijke planning kunnen groen en water gebruikt worden om het hitte-eilandeffect terug te dringen. Groen is belangrijk omdat het de zonnewarmte niet uitstraalt zoals beton, steen en asfalt wel doen. Verder treedt er door verdamping, direct en via de huidmondjes van de planten verdamping op. Ook dit zorgt voor de nodige verkoeling. Bomen hebben ook het grote voordeel van schaduwwerking. Bij bladverliezende bomen kan de zon in de winter nog steeds in de woning binnendringen, waardoor passief gebruik van zonnewarmte mogelijk blijft.

De populariteit van groene daken en gevels stijgt en is voorlopig nog hoofdzakelijk ingegeven door esthetische overwegingen. Praktische voordelen zijn echter dat er meer groen aanwezig is en dat het dak en/of gevel niet opgewarmd wordt door de zon. Een alternatief hiervoor is een reflecterend dak toepassen in plaats van het absorberende zwart dat nu vooral toegepast wordt.

 

1. Isolatie en zonnewering.
   

Het is zeer de vraag of een groen dak wat betreft hittebescherming van een gebouw veel toevoegt aan een goed geïsoleerd dak. De relevante invloedsfactoren voor het tegengaan van oververhitting zijn met name : bouwkundige massa, isolatiegraad, zonnewering, warmteproductie binnenshuis en gebruik van koelte uit de omgeving van het gebouw. De koelte kan worden geleverd door de buitenlucht, het grondwater en het oppervlaktewater. Het voorkomen van oververhitting van gebouwen is ook in het belang in verband met het hitte-eiland effect. Met name airco's leveren extra warmte op.

Een goede isolatie en buitenzonwering dragen al een groot stuk bij tot een comfortabel binnenklimaat. Een goed in het ontwerp geïntegreerde buitenzonwering kan ook bijdragen aan de uitstraling van een gebouw. Buitenzonwering, als vaste of beweegbare voorziening, is te verkiezen boven een binnenzonwering.